Województwo Śląskie

Szlak czerwony Smoleń - Pilica - Ogrodzieniec - Bobolice - Mirów - Potok Złoty - Olsztyn - Częstochowa, Szlak "Orlich Gniazd"

Na szlaku poznajemy część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Na całej trasie spotykamy zamki i strażnice, ze względów obronnych zbudowane na charakterystycznych dla jurajskiego krajobrazu skalistych wapiennych wzgórzach jak "orle gniazda": Smoleń, Ogrodzieniec, Bobolice, Mirów, Olsztyn. W XVI w. powstawały zamki-twierdze na budowlach z poprzedniego okresu. Są to zamki: Ogrodzieniec, Olsztyn, Pilica oraz twierdza na Jasnej Górze w Częstochowie. Celem ochrony krajobrazu i przyrody utworzono w 1980 r. Park Krajobrazowy "Orlich Gniazd", największy w Zespole Jurajskich Parków Krajobrazowych. Ruiny zamku "Ogrodzieniec" usytuowane na najwyższym wzniesieniu Wyżyny Krakowskiej (504 m .n.p.m.) nazwanym Górą Aleksandra Janowskiego, dzięki temu ostatniemu stały się symbolem krajoznwastwa, a ich wizerunek znalazł się na odznace, założonego w 1906 r. Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego.

Potok Złoty, to wieś w dolinie Wiercicy, w której zachował się dwór z 1829 r. z pamiątkami po Zygmuncie Krasińskim. Najbardziej malowniczy odcinek Doliny Wiercicy objęto ochroną w ramach rezerwatu krajobrazowego "Parkowe".

Częstochowa to stare miasto na skraju Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Dominuje nad nim klasztor paulinów wznisiony na Jasnej Górze. Gotycki pierwotnie kościół pochodzący z lat 1460-1463 został przebudowany w latach 1690-1693 na Bazylikę w stylu barokowym. Górująca nad całością strzelista wieża wzniesiona została w latach 1600-1620. Całość zespołu klasztornego otoczona jest fortyfikacjami bastionowymi sięgającymi początków XVII wieku, rozbudowywano je przez wiek XVII i XVIII. Wnętrze świątyni ma wystrój barokowy. Punktem centralnym jest wczesnobarokowy ołtarz wykonany z hebanu i srebra, stanowiący oprawę dla cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, ikony pochodzącej z XIV wieku. Ponadto we wnętrzu znajdują się barokowe freski Dankwarta z XVII wieku, dwanaście XVIII-wiecznych barokowych i rokokowych ołtarzy. Wart odwiedzenia jest skarbiec klasztorny z cennymi dziełami sztuki złotniczej i licznymi pamiątkami narodowymi.