Województwo łódzkie

Trasa 3.4. Szlak WALK NAD WARTĄ 1939 roku

Znaki niebieskie, długość 55 km /pieszy, dla kolarzy trudny/

Przebieg trasy:

Warta (PKS) Muzeum - Glinno - cmentarz - Pierzchnia Góra - Kamionacz - leśniczówka - Kamionacz / szkoła - Grądy - Mnichów / grodzisko - Męka / cmentarz - Wożniki / pomnik - Podłężyce /dwór/ Strońsko - cmentarz 1939 - Pstrokonie - Korzeń - Strumiany - Burzeniu (PKS)

Szlak biegnie doliną rzeki Warty i łączy miejscowości związane z walkami 10 DP Armii "Łódź " o utrzymanie głównej pozycji obronnej na rzekach Warcie i Widawce we wrześniu 1939 roku. Na krawędzi doliny wybudowano latem 1939 roku wiele schronów bojowych, które zachowały się w większości, jak również liczne poniemieckie bunkry, resztki umocnień przeciwczołgowych. Trasa umożliwia również poznanie licznych zabytków, ciekawy krajobraz Parku Międzyrzecza Warty i Widawki.

Warta - miasto położone nad rzeką Wartą, prawa miejskie z 1255 roku. Przez kilka wieków miejsce zjazdów szlacheckich i sejmików. Do cennych zabytków należy: zespół klasztorny i kościół bernardynów XV w., barokowy klasztor i kościół Bernardynek (XVIII w.), gotycki kościół św. Mikołaja z XIVw. - z cennym późnogotyckim ołtarzem - tryptykiem, klasycystyczny ratusz z 1842 roku, cmentarz żydowski. Muzeum Miasta i Rzeki Warty. W Warcie urodził się Stanisław Skarżyński - który jako pierwszy przeleciał Atlantyk. Na cmentarzu - zbiorowy grób powstańców 1863 roku. Duży wpływ na współczesne życie ma - założony w 1908 r. - Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych.

Glinno - wieś wzmiankowana już w 1265 r., leży w strefie cofkowej Zbiornika Jeziorsko, gdzie vokół wzgórza znajduje się 6 schronów bojowych, które stanowiły najbardziej wysunięty na wschód rejon obrony rzeki Warty przez Armię "Łódź". Na cmentarzu mogiła zbiorowa żołnierzy 1939 r. i pomnik.

Kamionacz - wieś wzmiankowana w 1374 r., gniazdo rodowe Kamionackich h. Kopacz. We wsi zachował się drewniany kościół św. Marcina z 1848 r., murowany dwór Jarocińskich z początku XX w. Na cmentarzu parafialnym mogiły żołnierzy 28 pułku Strzelców Kaniowskich, poległych we wrześniu 1939 roku.

Mnichów - wieś założona przez kanoników regularnych z Męki - wzmiankowana w 1413 r. We wsi grodzisko z VI - VIII w., ośrodek władzy plemiennej. W dniach 4-5 września 1939 r. o Mnichów toczyły się ciężkie walki 31 pułku Strzelców Kaniowskich z niemiecką 10 dywizją pancerną.

Podłężyce - wieś wzmiankowana w 1402 r. występująca wówczas jako własność szlachecka Podłęskich h. Poraj. Na łęgach ślady grodziska z XV w. Zespół dworsko - parkowy Stawiskich - po wojnie przebudowany, zatracił dawny wygląd.

Strońsko - wieś położona na wysokim brzegu rzeki Warty. Wzmiankowana już w 1389 r. We wsi romański kościół św. Urszuli z XIII w. Na pobliskim cmentarzu mogiły 300 żołnierzy poległych w walkach obronnych na Warcie we wrześniu 1939 roku. Wśród nich grób gen. Bronisława Laliczyńskiego - dowódcy zmarłego po wojnie w Londynie. Zachowały się pozostałości parku podworskiego z początku XIX w. z pomnikowymi okazami drzew /jesion, lipa, klon/. W pobliżu cztery bunkry. Odcinek, gdzie Niemcy sforsowali rzekę i przełamali polską linię obrony.

Pstrokonie - wieś wzmiankowana w 1311 roku, z którą związane były dwa rody szlacheckie Pstrokońskich h. Poraj i h. Paparona vel Gąska. W XIX w. wieś stanowiła własność Walewskich. We wsi zachował się dwór z XIX w., w otoczeniu zabytkowego parku oraz murowana kapliczka z pocz. XIX w. z barokową figurą ludową św. Wawrzyńca.

Burzenin - wieś letniskowa położona nad Wartą, znana od XIV w. Wieś ta posiadała prawa miejskie, które utraciła w 1870 r. We wsi zachował się zabytkowy układ rynku, pozostałości dawnego zamku Burzeńskich z XVI w., kościół parafialny z pierwszej pół. XVII w. - murowany /późno renesansowy/ wystrój barokowy. Kościół otoczony jest murem o charakterze obronnym.