Województwo łódzkie

5. Szlaki Piotrkowa Trybunalskiego i okolic

Trasa 5.1. Okólny po mieście i przedmieściach Piotrkowa.

Znaki żółte , długość 15 km /pieszy/

Przebieg trasy:

Piotrków Trybunalski (Plac Stefana Czarnieckiego) - Rynek Trybunalski - ul. Farna - ul. Krakowskie Przedmieście - Aleje Mikołaja Kopernika - Plac Tadeusza Kościuszki - ul. Sieradzka/Szewska - Słowackiego - skwer im. Jana Pawła II - kompleks cmentarzy piotrkowskich - ul. Wierzejewka - las - ul. Wolborska (przystanek MPK)

Szlak wiedzie obok najciekawszych (spośród ponad 200) zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego.

Piotrków Trybunalski - miasto położone na brzegach dwóch rzeczek Strawy i Strawki, należy do jednego z najstarszych w Polsce. Pierwsza wzmianka z 1217 r, ale wg. badań archeologicznych datowane na IX - X w. Miasto usytuowane na styku Wielkopolski, Małopolski i Mazowsza miało duże znaczenie, będąc siedzibą sądów książęcych, miejscem zjazdów rycerstwa, sejmików i synodów kościelnych. Za panowania Stefana Batorego został utworzony w Piotrkowie Trybunał Koronny. Rozwój miasta nastąpił w momencie uruchomienia linii kolejowej warszawsko - wiedeńskiej w 1846 r.

Ważniejsze zabytki: zamek królewski (wzniesiony 1511-19 /obecnie Muzeum Okręgowe, kościół famy św. Jakuba z XIVw./ gotycki), barokowy kościół Jezuitów św. Franciszka Ksawcrego z XVII/XVIII w., kościół św. Jacka, podominikański gotycki z XVw., klasztor i kościół Dominikanek z XVIIw. /wczesne barokowy/, dawny kościół i kolegium Pijarów z XVII/ XVIII w. - barokowy przebudowywany - obecnie ewangelicki, fragmenty murów obronnych - wzniesionych przez Kazimierza Wielkiego. Zachował się układ staromiejski, który obejmuje ponad 100 zabytkowych domów, kościół i klasztor Bernardynów z XVII w. barokowy. Duża i Mała Synagoga z XVII w. (obecnie siedziba biblioteki).

Trasa 5.2. Szlak rekreacyjny wokół Piotrkowa.

Znaki zielone, długość 22 km /pieszy, dostępny dla turystów kolarzy/

Przebieg trasy:

Piotrków Trybunalski / Plac Czarnieckiego - PTTK/- ul. Zamkowa- ul. Marii Skłodowskiej - Curie- ul. Sulejowska -jezioro Bugaj - oś.Wierzeje - leśniczówka Uszczyn - Leśniczówka Budy - Polichno pomnik - Proszenie - Michałów - Jarosty (PKP)

Szlak rekreacyjny - m.in. można wypocząć nad zbiornikiem Bugaj - zatrzymać się na chwilę przy Pomniku Czynu Partyzanckiego w Polichnie - dotrzeć do rezerwatu "Dęby w Moszczach".

Szlak łącznikowy: kolor czarny - długość - 5 km - Proszenice - Batorówka- Moszczenica.
Szlak łącznikowy: kolor czarny - długość 5 km - Muzeum Polichno-Meszcze

* Jezioro Bugaj - zbiornik wodny utworzony na rzece Wierzejce. W czasach panowania króla Zygmunta Augusta znajdował się tutaj wśród lasów drewniany dwór myśliwski.

Polichno - Pomnik Czynu Partyzanckiego, Muzeum Partyzanckie.

Rezerwat "Moszcze"- utworzony w 1959 r. na obszarze 35 ha dla zachowania ochrony lasu lipowego.

Rezerwat "Dęby w Meszczach" im. Jeremiego Kozłowskiego (leśnika, który z narażeniem życia ratował drzewostan dębowy w okresie okupacji) - na obszarze prawie 40 ha - ponad 100 dębów szypułkowych w wieku 150 - 285 lat oraz sosnowy, ponad 150 letnie sosny na dawnym terenie puszczańskim.

Trasa 5.3. Szlak rzeki Pilicy

Znaki niebieskie, długość 121 km /pieszy, dostępny dla kolarzy/

Przebieg trasy:

Piotrków Trybunalski (Plac Czamieckiego - PTTK) - Rezerwat "Lubiaszów"- Bronisławów - Borki - Smardzewice - Karolinów - Sulejów Podklasztorze - Dąbrówka - Diabla Góra - Skotniki - Faliszew - Taras - Młyn Nostalewicki - Przedbórz - Biały Brzeg - Krzętow (PKS)

Bardzo malowniczy i atrakcyjny szlak zarówno dla turystów pieszych jak i rowerowych prowadzący od Piotrkowa Trybunalskiego, wokół Zbiornika Sulejowskiego, wzdłuż rzeki Pilicy. Łączy dwa parki krajobrazowe: Sulejowski i Przedborski.

Szlak łącznikowy: czarny - długość 11 km; Mrowina - rezerwat "Murawy Dobromierskie"- rezerwat "Bukowa Góra" - Rączki - Biały Brzeg (stanica harcerska)

Rezerwat "Lubiaszów"- założony w 1958 r. - na obszarze 202 ha ochronie podlegają grąd jodłowy (tzw. czarny las), grąd typowy, mieszany bór dębowo - jodłowy, świetlista dąbrowa licząca ok.150 lat, w tym samym wieku grupy modrzewia polskiego i ponad 200 - letnie dęby.

Borki - wieś rekreacyjna nad Zalewem Sulejowskim /ośrodki wypoczynkowe, plaża, przystań jachtowa/.

Zapora na Pilicy - (tzw. Zapora Smardzewicka) -- zbiornik na rzece Pilicy (główne zadanie - dostarczenie wody pitnej mieszkańcom Łodzi).

Smardzewice - wieś letniskowa w dolinie Pilicy, w pobliżu zapory. Kościół i klasztor franciszkanów - barokowe z jednolitym wyposażeniem, całość otoczona murem z niewielkimi basztami.

Tresna Rządowa - na wysokim brzegu Zalewu znajduje się pomnik ku czci partyzantów 25 pp. Armii Krajowej poległych w walce z hitlerowcami w 1944 r.

Sulejów - miasto położone przy przeprawie na Pilicy w XIII w. W 1176 r. Kazimierz Sprawiedliwy ufundował na prawym brzegu opactwo cystersów. Zabytki: kościół parafialny (neogotycki) z 1901 r, barokowa kaplica Ligęzów. W Podklasztorzu zespół opactwa cysterskiego - kościół romański, miny klasztoru, mury obronne z basztami, budynki gospodarcze (obecnie hotel i muzeum).

Sulejowski Park Krajobrazowy - powstał w 1994 r. obejmuje fragment rzeki Pilicy, Zbiornik Sulejowski oraz przyległe obszary leśne. O atrakcyjności tego rejonu świadczą: liczne rezerwaty przyrody, wiele gatunków roślin chronionych oraz częściowo chronionych m.in. naparstnica zwyczajna, długosz królewski, storczyki, widłaki), interesujące gatunki zwierząt (minog ukraiński, koza złotawa, gągoł, bóbr).

Diabla Góra - 285 m n.p.m. - duży kompleks leśny, częściowo rezerwat przyrody. Miejsce wielu potyczek oddziałów partyzanckich w czasie powstania styczniowego 1863 r. i w okresie II wojny światowej.

Skotniki - wieś założona w XV w. Zachował się zespół dworski wybudowany w XVI w.- w stylu renesansowym, kościół parafialny- drewniany- późnogotycki z 1528 r. /przebudowany w XVIII w. w stylu barokowym/.

Przedbórz - miasto leżące nad rzeką Pilicą, rozbudowane przez Kazimierza Wielkiego. Sięgające tu pasmo Przedborsko - Małogoskie i lesista okolica sprzyjają rekreacji. W miasteczku zachowały się zabytki: fragmenty amku królewskiego, kościół parafialny św. Mikołaja fundacji Kazimierza Wielkiego - gotycko - barokowy z cennym wyposażeniem, ratusz miejski w stylu klasycystycznym / 1824 r. dawny zajazd pocztowy i karczma, zabytkowe kamieniczki w układzie staromiejskim. Warto odwiedzić Izbę Regionalną.

Krzętów - wieś leżąca u przeprawy rzecznej należała niegdyś do dóbr klasztoru o. Paulinów w Wielgomłynach. zachował się piękny park z cennym grupami dębów i lip.